Page 36 - Ebook

บทที่ 2 ระบาดวิทยาของโรคฟนผุ

แนวคิดหลัก : ความเขาใจกระบวนการเกิดโรคฟนผุในปจจุบันจะสนับสนุนใหมีการเลือกเคร่องมือหรือดัชนีที ่
ื

ิ
ใชวัดโรคฟนผุของรอยโรคในระยะเร่มแรกและเลือกแนวทางจัดการฟนผุเชิงอนุรักษไดอยางเหมาะสม
__________________________________________________________________________________

ความหมายและความสำคัญ

โรคฟนผุ เปนกระบวนการเปลี่ยนแปลงสมดุลระหวางการทำลายของแรธาตุและการคืนกลับ

ึ
ของแรธาตุบนผิวฟน จากการกระทำของกลุมแบคทีเรียที่อาศัยอยูบนผิวฟนในชวงเวลาหน่ง โรคฟนผุมีปจจัย
ของอาหารและแบคทีเรียเปนสำคัญ เปนความสัมพันธของ “ปจจัยสามทางระบาดวิทยา” (epidemiologic triad)

ี
โดยมีเวลาเปนปจจัยเสริม ความสัมพันธน้ถูกอธิบายโดย Keyes ในป 1960 และ Venn ไดเขียนความสัมพันธน ้ ี
ดังภาพ 5 โรคฟนผุกลาวไดวาเปนหน่งในโรคติดเช้อและสามารถถายทอดได (infectious and transmissible
ึ
ื
ึ
disease) จากแบคทีเรียท่เกาะบนผิวฟนสามารถถายทอดจากบุคคลหน่งไปสูบุคคลหน่งได เชน แมไปสูลูก (1)
ี
ึ
(2)
หรือจากเด็กไปสูเด็กดวยกัน นอกจากน้ โรคฟนผุก็จัดอยูในรูปแบบโรคเร้อรัง (chronic disease)
ื
ี
ที่ตองรักษาติดตอกันเปนเวลานาน

Host Agent
(tooth (dento bacterial
resistance fluoride,
plaque)
saliva)

Environment
(sugar, starch
substrates)

ภาพ 5 ความสัมพันธของปจจัยในการเกิดโรคฟนผุ

ที่มา: David PC and Connie CM. Prevention in clinical oral health care. Missouri: Mosby;

2008.

33