Page 72 - Ebook

ปจจัยใกลตัว (proximal factors) ไดแก ปจจัยที่เกิดจากพฤติกรรม (behavioural factors) และ

ึ
ปจจัยไกลตัว (distal factors) ไดแก ปจจัยทางเศรษฐกิจและสังคม (socioeconomic factors) ซ่งเปน
ี
ื
เบ้องหลังของปจจัยการเกิดโรค การเกิดฟนผุเกิดจากปจจัยทางสังคมและวัฒนธรรม ท่เปนตัวกําหนดปจจัย
ี
ทางดานพฤติกรรมและสงผลตอผลลัพธทางสุขภาพ เกิดกระบวนการเปล่ยนแปลงทางกายภาพ โดยท่ปจจัย
ี
ี
ี
ลึกๆ ท่เปนรากของปจจัยอ่นๆ เหลาน้ เปนปจจัยท่ควบคุมไดยาก และตองอาศัยการจัดการในระดับประชากร
ื
ี
(population approach) ดังน้น ในการใหการสรางเสริมสุขภาพและทันตกรรมปองกันควรพิจารณาปจจัย
ั
ื
อ่นๆ ท่เปนพื้นฐานของปจจัยใกลตัวของผูปวยดวย
ี
ในท่น้จะขอกลาวถึงปจจัยตางๆ ท่เปนปจจัยท่วไปท่เกิดจากเฉพาะตัวบุคคลและปจจัยท่เกิดจาก
ี
ั
ี
ี
ี
ี
พฤติกรรมและสิ่งแวดลอมกับแนวโนมการเกิดโรคฟนผ ุ (28) ดังนี้
อายุ
ึ
ึ
ี
ึ
ิ
คาเฉล่ยฟนผุ อุด ถอนเพิ่มข้นเม่ออายุเพ่มข้น โดยพบวา ในอายุท่เพิ่มข้น สัดสวนของฟนอุดก็เพ่มข้น
ิ
ึ
ี
ื
ึ
ื
ี
และฟนท่ถอนก็จะมากข้นดวย เน่องจากมีโอกาสในการรับบริการทางทันตกรรมท่มากขึ้น ในกลุมอายุเด็ก
ี
ี
มักจะพบฟนผุบริเวณหลุมรองฟนและดานประชิดของตัวฟน ในขณะท่กลุมผูสูงอายุมักจะพบฟนผุในบริเวณ
คอฟนหรือรากฟนเปนสวนใหญ
เพศ
เพศหญิงมักจะพบคาเฉล่ยผุ อุด ถอน สูงกวาเพศชาย ในชวงอายุเดียวกัน ความแตกตางน้อาจจะมา
ี
ี
ึ
จากสาเหตุท่เพศหญิงมักจะพบฟนข้นเร็วกวาเพศชาย จึงมีโอกาสเกิดฟนผุไดเร็วกวา แตจากขอมูลการสํารวจ
ี
ี
มักจะพบวาเพศชายมีฟนผุท่ไมไดรับการรักษาสูงกวาเพศหญิง ซึ่งอาจจะเปนเพราะเพศหญิงมีแนวโนมที่จะสนใจ
ในสุขภาพชองปากและมาพบทันตแพทยบอยกวาเพศชายทําใหสัดสวนฟนที่อุดสูงกวาเพศชาย (29)
เชื้อชาติ

ึ
ั
ื
ี
จากผลการสํารวจท่วโลก ถึงแมจะพบความแตกตางฟนผุระหวางเช้อชาติ ซ่งความแตกตางน้นาจะมา
(30)
จากปจจัยเร่องส่งแวดลอมมากกวาปจจัยทางเช้อชาติหรือกรรมพันธุ โดยมีหลักฐานท่สนับสนุนวา
ื
ิ
ื
ี
กลุมคนท่มีเช้อชาติหน่งท่ปราศจากฟนผุ แตอพยพไปในพ้นท่อ่นท่มีวัฒนธรรมและรูปแบบการรับประทาน
ึ
ี
ื
ื
ี
ื
ี
ี
ี
ั
อาหารท่แตกตางกัน กลุมคนน้นก็มีโอกาสท่จะพัฒนาการเกิดฟนผุได ดังน้น ปจจัยส่งแวดลอมเปนตัวกําหนดมากกวา
ั
ิ
ี
ื
ปจจัยจากเช้อชาต ิ
68 69