Page 26 - Ebook
P. 26
คุณสมบัติของดัชนีของโรคในชองปากที่ดี ไดแก
1. มีความถูกตอง (validity) ดัชนีที่ดีตองสามารถวัดสิ่งที่ตองการวัดได สอดคลองกับระดับของโรคทางคลินิก
2. มีความเชื่อถือได (reliability) หากวัดสิ่งเดิมซ้ำหลายครั้ง ดัชนีที่ดีตองวัดไดคาเดียวกันในทุกๆ ครั้ง
ี
ื
3. สามารถทำซ้ำได (reproducibility) ดัชนีที่ดีตองสามารถวัดไดคาท่ใกลเคียงกัน เม่อมีการเปล่ยนแปลงผูวัด
ี
ภายใตสภาวะเดียวกัน (inter-examiner reproducibility) หรือ ผูวัดคนเดียวกันภายใตสภาวะหรือเวลา
ที่ตางกัน (intra-examiner reproducibility)
4. มีความชัดเจน ไมกำกวม ตรงวัตถุประสงค ใชงาย
5. สามารถใหขอมูลเชิงปริมาณที่สามารถวิเคราะหทางสถิติได เพื่อบงบอกการกระจายโรคของกลุมประชากร
เปนคาเฉลี่ย, มัธยฐาน หรือคาสถิติอื่นๆ ได
6. มีความไว สามารถวินิจฉัยไดทั้งสภาวะและทิศทางของโรค
ี
7. ไมทำใหเกิดอันตราย ระคายเคือง หรือความเจ็บปวด แกบุคคลหรือประชากรท่ไดรับการตรวจ
8. บอกความเสี่ยงของโรคได ดัชนีที่ดีควรมีความสามารถในการบงชี้ความเสี่ยงของโรคในอนาคตได
ี
ท้งน้ อาจนำดัชนีที่ใชช้วัดโรคมาใชประกอบกันหลายดัชนี ข้นอยูกับวัตถุประสงคของผูใชวาตองการ
ี
ึ
ั
นำเสนออยางไร ตอบคำถามที่ถามหรือไม และควรมีการจัดการกับความเที่ยงตรงของดัชนีดวย
รูปแบบการศึกษาและตัวอยางงานวิจัยระบาดวิทยาในชองปาก
รูปแบบการศึกษาทางระบาดวิทยาจำแนกออกเปนชนิดตางๆ ไดหลายชนิด แตละชนิดมีคุณสมบัติ
หรือลักษณะจำเพาะแตกตางกันออกไป บางชนิดชวยในการคนหาขอมูลและขอเท็จจริงตางๆ ตลอดจนชวยใน
ื
การต้งสมมติฐาน บางชนิดก็ชวยในการศึกษาความสัมพันธเบ้องตน และชวยในการทดสอบสมมติฐาน การศึกษา
ั
แตละชนิดมีขอดีและขอเสียแตกตางกัน ดังนั้น การเลือกชนิดของการศึกษาทางระบาดวิทยาควรสอดคลอง
การศึกษาแตละชนิด
การแบงแยกชนิดของการศึกษาทางระบาดวิทยา (classification of epidemiological studies) (10)
1. การแบงตามลำดับเวลา (time sequence)
1.1 การศึกษา ณ จุดเวลาใดเวลาหนึ่ง (cross-sectional studies or prevalence studies)
1.2 การศึกษายอนหลัง (retrospective studies or case-control studies)
1.3 การศึกษายอนหลังและไปขางหนา (retrospective-prospective studies or historical–
prospective studies)
1.4 การศึกษาไปขางหนา (prospective studies or cohort studies)
1.5 การศึกษาเชิงทดลอง (experimental studies, intervention studies or clinical trial)
23